Door het bos de bomen zien
Hoe duurzamer leven en ondernemen, een pragmatische aanpak voor kleine ondernemingen.
Ongeveer een jaar geleden stuurde ik een LinkedIn bericht aan een van de bekendere CEO’s als het gaat om duurzaam ondernemen. Mijn vraag was simpel “waar kan ik meer informatie vinden om mezelf en andere bedrijfsleiders te helpen stappen te zetten richting duurzaam ondernemen?”. Spijtig genoeg kreeg ik nooit een antwoord en volgde er zelfs geen algemene post op LinkedIn om mij en anderen de juiste richting aan te geven.
Een gemiste kans die ik nu graag probeer in te vullen.
Het voorbije jaar ben ik zelf op zoek gegaan naar informatie en ervaringen die me meer inzicht konden geven. Het is een jaar geweest, en nog steeds, van een mixed gevoel tussen macht en onmacht. Elke keer dat ik een nieuwe documentaire zie, de impact van de klimaatopwarming in nieuwsfeiten zie voorbijkomen of met de politieke impasse en verdeeldheid van een klimaatconferentie wordt geconfronteerd, dan denk ik wat heeft het voor nut, wat kan ik hierin betekenen?
Maar dan denk ik aan de uitspraak van de klimaatjurist Roger Cox “elk woord telt, elke daad telt”.
Daarbij wil ik wel een kanttekening maken. Ik ben bewust weggebeleven van het thema ‘system failure’, het falen van ons huidige economische systeem. Persoonlijk geloof ik sterk in het principe van “circle of influence” en “het systeem” ligt buiten mijn cirkel van invloed.
Een tweede kanttekening. Het klimaatprobleem is groter dan enkel de CO2 uitstoot.Het gaat ook om het verlies aan bio diversiteit en de afvalproblematiek. Het is goed om dit in gedachten te houden want de fout die veelal gemaakt wordt is dat de problemen als silo’s worden behandeld, waarbij oplossingen voor een probleem een negatieve impact kunnen hebben op een ander aspect. Belangrijk om in gedachten te houden maar niet al reden te gebruiken om dan maar niets te doen.
Genoeg kanttekeningen, het is tijd voor actie.
De bronnen die mij goed op weg hebben geholpen als het gaat om duurzamer ondernemen zijn:
1. Het boek “de weg naar duurzaam ondernemen” van Jan Beyne en Sara Vermeulen
2. De podcast van Britt Buseyne “Sustainababbels” https://www.brittbuseyne.be/podcast
De derde is het marketingcongres “OM Conference” dat dit jaar rondom het thema duurzaam ondernemen was opgebouwd.
Hierbij enkele algemene principes die ik hieruit heb kunnen distilleren en die tot praktische en directe acties kunnen leiden maar ik zou je zeker willen aanraden om zelf die en andere bronnen te raadplegen.
PAY IT FORWARD
De impact van niets doen is gekend en wereldwijd aanvaard op enkele criticasters na. Als ik met deze uitspraak iemand voor de borst stoot, so be it.
Langs de andere kant hebben veel bedrijfsleiders het gevoel dat de kleine of middelgrote schaal waarop zij opereren een te beperkte impact heeft op het geheel. Als je deze gedachte deelt, hou dan de uitspraak van Anita Roddick, oprichtster van the Body Shop, in gedachte; “Als je denkt te klein te zijn om impact te hebben, probeer dan maar eens te slapen met een mug rondom je oren”
Nogmaals langs de andere kant, als jouw reden puur commercieel is of geforceerd vanwege wetgeving, dan heeft ze weinig kans op slagen, dan is ze niet duurzaam. De reden is eenvoudig. Duurzaam ondernemen doe je vanuit normen en waarden die je manier van handelen, je gedrag als ondernemer bepalen. Up, close en personal, het begint bij jou, het gaat in de essentie om gedragsverandering.
Als je het dus doet om de juiste impact te maken op het gedrag van mensen en bedrijven binnen jouw netwerk, je (potentiële) medewerkers, klanten, leveranciers, je omgeving, je familie, … dan heb je dé drijfveer te pakken en dan speelt de grootte van jouw impact niet de belangrijkste rol, wel het aantal mensen, individuen dat je kan beïnvloeden om het anders en beter te doen.
Dit brengt me terug bij het principe “Pay it forward”, een film uit 2000 gebaseerd op het boek van Catherine Ryan Hide. Het is het antwoord van de jonge Trevor op de schoolopdracht van zijn maatschappijleerkracht “bedenk een manier om de wereld te verbeteren”.
Wat is jouw motivatie om duurzamer te ondernemen?
THINK BIG, ACT NOW
Het kader dat je het best gebruikt voor het bepalen van je bedrijfsdoelstellingen m.b.t. duurzaam ondernemen zijn de “sustainability development goals” van de verenigde naties. https://sdgs.un.org/goals.
Je zal zien dat het over meer gaat dan enkel het klimaat. De bedoeling is dat je met je team objectieven bepaalt die aansluiten bij jullie bedrijf, dat je de juiste prioriteiten kiest. Think big is hierbij de sleutel.
Act Now gaat over wat je per direct kan doen. Denk hierbij aan je rol als goede huisvader en hoe je in je privé situatie actie onderneemt, investeert, gewoonten aanpast om energie en water te besparen, afval te verminderen of beter recycleerbaar te maken, natuurlijke bronnen te sparen door te herstellen ipv te vernieuwen (repair, re-use, recycle), initiatieven ondersteunt voor beter onderwijs, bewust noodzakelijke producten van bedrijven koopt die opkomen voor een eerlijkere loning, betere werkomstandigheden, enz…
Pas deze principes toe op je bedrijfsvoering en je bent al een heel eind op de goede weg.
Dus, voor welke van de 17 VN doelstellingen is er een redelijke fit met jouw bedrijfsvoering en wil je graag specifieke doelstellingen in je strategie opnemen en wat ga je vandaag nog in je operationele bedrijfsvoering veranderen om energie en water te besparen, afval (incl CO2) te verminderen of hergebruiken, jouw negatieve impact op natuurlijke bronnen te verminderen en de werk/leefomstandigheden van werknemers in jouw waardeketen te verbeteren?
Misschien kan je de natuurlijke bronnen zelfs doen aangroeien. Denk hierbij aan het planten van bomen en herstellen van de natuurlijke omgeving. Doe dit niet als compensatie maar met de intentie om de natuurlijke longen van de aarde te herstellen en de bio-diversiteit terug te doen groeien.
Een mooi initiatief hiervoor is https://www.clicktotree.com, https://goforest.be. Het is zeker niet de enige mogelijkheid.
Wat is jouw BHAG* voor duurzaam ondernemen en wat kan je vanaf morgen al doorvoeren?
*BHAG : Big hairy audacious goal (uit Built to last)- BHAG is clear and compelling, needing little explanation; people get it right away. Think of the NASA moon mission of the 1960s.
PERFECTLY IMPERFECT
Je bent niet perfect, neem je stakeholders mee in je verhaal.
En je verhaal is niet de laatste bladzijde van je boek, het plot, net zomin als de wedstrijd alleen maar draait om het resultaat op het scorebord.
Remember, je belangrijkste doel is je netwerk en je bedrijfsvoering op zo’n positieve manier te beïnvloeden met als uiteindelijk doel een groeiend netto positief resultaat op onze leefwereld. Netto positief is de titel van het boek van Paul Polman (ex CEO Unilever) en Andrew Winston. Een, naar mijn gevoel, iets minder pragmatisch boek voor bedrijfsleiders van kleine en middelgrote bedrijven maar desalnietemin interessante lectuur in het kader van duurzaam ondernemen.
Het kernwoord van dit principe is TRANSPARANTIE, zowel intern als extern. Communiceer grondig, volledig, open en eerlijk over de stappen die je zet, hoe klein ze ook zijn in vergelijking met anderen. Ze kunnen een bron van inspiratie zijn, denk hierbij aan het eerste principe. Durf je ook kwetsbaar op te stellen. Duurzaam ondernemen is geen competitie, er is geen eindmeet, we zitten letterlijk allemaal in hetzelfde schuitje, leven allemaal op dezelfde planeet.
ALLEEN GA JE SNEL, SAMEN KOM JE VER
Het ene sluit het andere niet uit, alleen en samen.
Verruim jezelf en werk samen met bekenden en onbekenden, leveranciers, klanten, overheid, ngo’s, scholen, conculega’s, want “Duurzaam ondernemen is geen competitie, er is geen eindmeet, we zitten letterlijk allemaal in hetzelfde schuitje, leven allemaal op dezelfde planeet”.
Blijf nieuwsgierig naar wat anderen doen. Sta open voor nieuwe ideeën, stimuleer de creativiteit binnen je eigen onderneming en je hele netwerk.
IT’S A QUESTION OF MORAL DUTY
Tot slot, zelf kunnen we het “systeem” niet veranderen maar dat wil niet zeggen dat we niets moeten of kunnen doen. It’s a question of moral duty.
En dit laatste brengt mij bij misschien wel de belangrijkste motivatie voor mezelf. De morele verantwoordelijkheid die we dragen.
Velen kennen ongetwijfeld de uitspraak dat we de planeet van onze kinderen hebben geërfd en voor hen is dit de steek- en waakvlam.
Zelf ben ik gelovig. De complexiteit en tegelijkertijd de krachtige eenvoud van de natuur (denk hierbij aan de verschillende duurzame kringlopen) getuigen voor mij van intelligent ontwerp. Het boek “Zo kan het ook” van Jaco Appelman (over een duurzame samenleving) getuigt voor mij van dit intelligent ontwerp. Het is boeiend te lezen hoe o.a. biomimicry een inspiratie is voor circulair en duurzaam ondernemen. Mijn moreel kompas wordt dan ook gestuurd door mijn verantwoordelijkheid ten opzichte van Diegene die alles gemaakt heeft en bij wie, naar mijn overtuiging, de oplossing te vinden is voor de “system failure”. Maar dat ontslaat ons niet van onze individuele verantwoordelijkheid om als een goed huisvader te leven en te ondernemen.
Ik hoop dat de bovenstaande principes je kunnen helpen op je reis naar meer duurzaam ondernemen. Wanneer je graag vrijblijvend van gedachten wisselt over de reisplannen die je maakt, mag je me altijd contacteren. Via de website www.iliam.be kan je een afspraak maken voor een bakje of kopje koffie, bij voorkeur het duurzame alternatief.
Ben je zelf geen ondernemer of bedrijfsleider?
Stuur dan de link naar dit artikel door en start zelf een interne beweging naar meer duurzaam ondernemen in jouw bedrijf.